Transport elektryczny przynosi wiele korzyści ważnych zarówno z perspektywy ochrony środowiska, jak i ekonomii. Jedną z najważniejszych zalet jest redukcja emisji CO2. Pojazdy elektryczne nie emitują spalin, co przekłada się na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych. To kluczowy aspekt w walce ze zmianami klimatycznymi i poprawą jakości powietrza w miastach. Od 2035 wszystkie nowe samochody, które pojawią się na rynku, nie będą mogły emitować CO2. Czy oznacza to koniec aut spalinowych?
Pierwsze eksperymenty z pojazdami elektrycznymi odnotowano pod koniec XIX wieku. Pierwszy pojazd z silnikiem elektrycznym opracowali wtedy Wilhelm Maybach i Gottlieb Daimler. W tym samym czasie Thomas Parker, pionier elektryfikacji w Wielkiej Brytanii, skonstruował samochód, który był używany w Londynie.
Samochody elektryczne
Na przełomie XIX i XX wieku samochodyelektryczne stawały się coraz bardziej popularne ze względu na cichą pracę i łatwość obsługi w porównaniu do wczesnych spalinówek. Dlatego przed I wojną światową stanowiły one znaczący odsetek pojazdów na drogach. Wraz z rozwojem silników spalinowych i masowej produkcji samochodów przez Forda pojazdy elektryczne zaczęły jednak tracić na popularności.
Zainteresowanie odżyło w latach 60. i 70. XX wieku głównie z powodu kryzysów naftowych i rosnącej świadomości ekologicznej. W latach 90. w związku z pojawieniem się bardziej zaawansowanych technologicznie baterii i silników elektrycznych oraz w obliczu globalnych wyzwań klimatycznych ponownie zyskały na znaczeniu jako element przyszłej zrównoważonej mobilności.
Produkcja aut elektrycznych
Z danych Międzynarodowej Agencji Energetycznej wynika, że liczba pojazdów w pełni elektrycznych oraz hybrydowych przekroczyła na całym świecie 10 mln sztuk. Według polskich norm określonych ustawą z roku 2018, samochód elektryczny to pojazd wykorzystujący do napędu wyłącznie energię elektryczną akumulowaną przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania.
Pojazdy elektryczne są tańsze w eksploatacji, ale posiadają ograniczony zasięg do ok. 300-500 km na jednym ładowaniu, przy czym odległość ta spada po uruchomieniu systemu audio, klimatyzacji lub ogrzewania w samochodzie. W procesie produkcji są odpowiedzialne za większą emisję CO2 niż w przypadku produkcji pojazdów spalinowych.
Nowe samochody elektryczne
Największą popularnością na polskim rynku cieszą samochody marki Tesla – modele 3 oraz Y. Poza tym auta elektryczne sprzedają u nas producenci z USA, Japonii, Korei, Niemiec i Francji. Praktycznie każdy samochód elektryczny można ładować bezpośrednio z jednofazowego gniazdka elektrycznego (230 V) nawet bez konieczności instalacji ładowarki ściennej. Moc, z którą ładuje się w ten sposób pojazd wynosi około 2,2-3 kW. W przypadku elektryka z baterią o pojemności 30-40 kW pełne ładowanie zajmuje co najmniej 10, a nawet 30 godzin. Za to ładowanie samochodu z baterią o pojemności 40 kWh za pomocą Wallboxa o mocy 6,6 kW to niecałe osiem godzin.
Aby do roku 2050 osiągnąć neutralność klimatyczną, UE ogranicza emisję z samochodów. Dlatego nowe auta, które pojawią się na rynku motoryzacyjnym od 2035, nie będą mogły emitować dwutlenku węgla. Decyzja Parlamentu Europejskiego oraz Rady UE nie oznacza, że wszystkie samochody muszą być zeroemisyjne. Jeśli teraz kupimy auto, będziemy nim mogli jeździć do końca okresu eksploatacji. Tradycyjny model motoryzacji przechodzi jednak do historii.
Koniec produkcji samochodów spalinowych
Aby osiągnąć cel zerowej emisji z nowych samochodów osobowych i dostawczych do 2035 roku, UE chce do 2030 ograniczyć emisję z osobówek o 55 proc. i o 50 proc. z dostawczaków (w porównaniu z rokiem 2021). W październiku 2022 roku Parlament Europejski oraz Rada UE zawarły porozumienie w sprawie nowelizacji rozporządzenia 2019/31, które ma ułatwić proces przechodzenia producentów samochodów spalinowych na elektromobilność.
Nowe przepisy w praktyce oznaczają zakaz sprzedaży samochodów spalinowych od 2035, choć nadal możliwa będzie eksploatacja używanych pojazdów o tradycyjnym napędzie – benzynowych i diesla. Porozumienie stanowi, że po 2035 w żadnym państwie członkowskim nie będzie można już zarejestrować nowego osobowego lub dostawczego samochodu z silnikiem spalinowym. Dotyczy to również pojazdów wyposażonych w napęd hybrydowy.
Skutkiem porozumienia jest zamykanie fabryk koncernów samochodowych. Mając na uwadze planowany zakaz rejestracji samochodów spalinowych, coraz więcej producentów już teraz ogłasza wycofanie się z produkcji spalinówek jeszcze przed 2035 rokiem.
Obowiązkowe wyposażenie aut elektrycznych
Obowiązkowe wyposażenie samochodów elektrycznych częściowo pokrywa się z wyposażeniem aut spalinowych (gaśnica, trójkąt ostrzegawczy). Warto mieć także kamizelkę odblaskową i apteczkę pierwszej pomocy. Zgodnie z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2014/94/UE z 22 października 2014 w sprawie rozwoju infrastruktury do paliw alternatywnych, auta elektryczne muszą mieć na wyposażeniu zabezpieczenia elektryczne i odpowiednie punkty ładowania (typu 2 lub CCS).
Od 1 lipca 2021 w pojazdach elektrycznych sprzedawanych na terenie UE obowiązkowym wyposażeniem jest również system AVAS (ang. Acoustic Vehicle Alerting System) podnoszący bezpieczeństwo pieszych. System zapobiega wypadkom spowodowanym cichym poruszaniem się aut bezemisyjnych. To system dźwiękowego ostrzegania pieszych o nadjeżdżającym pojeździe elektrycznym, uruchamiany przy prędkości powyżej 20 km/h.
