O podsterowności i nadsterowności pojazdu mówimy wówczas, gdy samochód zmienia tor jazdy w trakcie pokonywania zakrętu ze względu na zablokowanie przednich lub tylnych kół. Powoduje to wpadnięcie w poślizg i utrudnia kontrolę nad pojazdem, co może skutkować stłuczką lub wypadkiem, szczególnie na mokrej bądź zlodowaciałej powierzchni. Co to jest podsterowność i nadsterowność samochodu oraz jak się zachować podczas poślizgu?
Podsterowność – gdy zablokowaniu ulegają przednie koła
Samochód podsterowny ma tendencję do poszerzenia zakrętu podczas jazdy po łuku, co powoduje znoszenie go na zewnątrz drogi. Gdy zablokowaniu ulegają przednie koła, auto traci przyczepność z podłożem. Kierowca ma wrażenie, że samochód, zamiast skręcać, porusza się niemal po prostym torze lub zakręca w spowolnionym tempie. Sytuacje takie mają miejsce przede wszystkim na oblodzonej drodze, np. jeżeli kilka godzin po roztopach następuje mróz, powodujący na jezdni “szklankę”. Najbardziej narażeni na ten problem są właściciele aut z napędem na przednią oś oraz z silnikiem w przedniej części pojazdu. Samochód podsterowny niewątpliwie powoduje ogromne zagrożenie zarówno dla kierowcy, jak i innych uczestników ruchu drogowego, dlatego należy wiedzieć jak zmniejszyć podsterowność pojazdu i nad nim zapanować. Najważniejsze jest zachowanie zimnej krwi i delikatne korygowanie toru jazdy poprzez pulsacyjne naciskanie hamulca w przypadku samochodu bez ABS-u lub naciśnięcie hamulca do końca, jeżeli auto jest wyposażone w ABS. Hamowanie dociąża przednią oś i dzięki temu pojazd może złapać przyczepność. Pamiętajmy także o tym, że aby w zimie uniknąć poślizgu i podsterowności należy jeździć na biegu, a nie na luzie (np. zjeżdżając z górki).
Nadsterowność – gdy zablokowaniu ulegają tylne koła
Odwrotna sytuacja do podsterowności pojazdu, to zjawisko nadsterowności – tylne koła odmawiają współpracy, a przednie zachowują przyczepność. Tył pojazdu “ucieka” wówczas na zewnątrz drogi w trakcie pokonywania zakrętu. W takiej sytuacji auto może się nawet obrócić wokół własnej osi i wypaść z drogi. Sposobem na wybrnięcie z poślizgu spowodowanego nadsterownością kół, niezależnie od tego, czy pojazd napędzany jest na przednią, czy tylną oś, jest próba wyrównania kół przednich w kierunku poruszania się zablokowanych tylnych, a nie w stronę, w którą chcielibyśmy skręcić. Po delikatnym wyprostowaniu kół zgodnym z kierunkiem jazdy tylnych można dodać z wyczuciem odrobinę gazu, co dociąży oś tylną lub lekko przyhamować z naciskiem sprzęgła, co wytrąci trochę prędkości.
Pamiętajmy o tym, że powyższe sposoby ratowania się z podsterowności lub nadsterowności samochodu mogą nie pomóc, jeżeli nie przećwiczymy ich w kontrolowanych warunkach. Pojazd jest wówczas niezwykle trudny do opanowania i teoretyczna wiedza niepoparta doświadczeniem może nie wystarczyć. Istnieje możliwość nauki na specjalnych, podmokłych torach w Szkołach bezpiecznej jazdy, Ośrodkach doskonalenia techniki jazdy i tym podobnych. Na pewno warto zapobiegać wpadnięciu w poślizg poprzez bezpieczną jazdę z dostosowaną do warunków atmosferycznych prędkością. Mokra lub zlodowaciała jezdnia – jedź powoli szczególnie podczas wchodzenia w zakręty!
